PRIMEIRO PREMIO: Manuel Oubiña Losada (de
Boiro)
A
CANTIGA SILENCIADA S.K.A.
No
corazón escarpado do monte Xistral, onde a néboa se tece coma un sudario entre
os toxos e o ouvear dos lobos confúndese co lamento da lúa, existían tres irmás
cun don que transcendía o terreal: Maruxa, Lúa e Sabela, As Pandeireteiras do
Vento. As súas melodías posuían a estraña virtude de acalar o trino dos paxaros
e facer tremer as entrañas graníticas dos penedos, un prodixio sonoro que non
só se escoitaba, senón que se sentía na alma coma unha antiga resonancia.
O
seu pasado era un enigma tan profunda coma as turbeiras do Xistral. As lendas
bisbaban un encontro nun recóndito regato, onde carballos centenarios retorcían
as súas ramas como espectros arbóreos. Alí, entre as raíces espidas e as
sombras danzantes, atoparan unha moura de beleza inquietante. Os seus cabelos
fluían como un río de prata líquida baixo a luz da lúa, e os seus ollos eran
pozas de auga escura onde semellaba agocharse a memoria do tempo. Con un
sorriso que non alcanzaba os seus ollos, a moura ofreceulles un don envolto
nunha advertencia velada: unha cantiga de poder arcano, unha melodía que ningún
outro mortal se atrevería a interpretar sen desatar consecuencias
impronunciables.
Así,
en cada celebración buliciosa, en cada velorio onde a dor se volvía tanxible,
en cada romaría ateigada de fervor e en cada bautizo que anunciaba un novo
ciclo, as tres irmás ofrecían ao final unha peza singular, un canto prohibido
para outras gargantas. Era unha cantiga carente de palabras, un intricado tapiz
de sons que evocaba o murmurio das pedras milenarias, o bisbo das raíces
profundas e o eco distante de eras esquecidas. Cando as súas voces se
entrelazaban, unha corrente fría percorría o aire, os anciáns debuxaban cruces
invisibles e os nenos eran embargados por unha melancolía inexplicable, un
vestixio de emocións que non lles pertencían.
Pero
un día, o vento deixou de transportar as súas harmonías. As Pandeireteiras do Vento
calaron de súpeto, como se a propia esencia da súa música as reclamase. Non
volveron aparecer nas feiras nin nas festas, e un manto de silencio caeu sobre
as súas terras, un silencio que parecía palpitar coa ausencia dun son máis
poderoso que a propia quietude. Só quedou a súa pandeireta, descuberta xunto ao
regato secreto, cuberta dunha herba de cor púrpura escura, a estraña herba
moura, que semellaba medrar alí onde se rompían os límites entre o mundo visíbel
e o invisible.
Décadas
máis tarde, na vila mariñeira de Vilagarcía de Arousa, onde o océano Atlántico
golpeaba os peiraos con forza telúrica e as bateas balanceábanse na ría como
espectros durmidos, comezaron a circular relatos inquietantes. Mariñeiros de
rostro curtido e vellas peixeiras de ollos penetrantes falaban dunha melodía
fantasmagórica que flotaba nas horas máis escuras da noite, confundíndose coa
brétema que ascendía do porto e o lamento do vento entre os salgueiros do río Con.
Un son feminino, de beleza espectral, que parecía emanar das profundidades
abisais da auga salgada, un canto que non deixaba pegadas na memoria consciente,
pero que sementaba unha estraña inquietude no corazón.
Impulsado
por unha obsesión crecente coas lendas esquecidas, don Antón Meilán, o estudoso
da Universidade de Santiago, chegou a Vilagarcía coma un detective do pasado. Mergullouse
en arquivos cubertos de po, escoitou con atención febril os testemuños
fragmentados dos habitantes de Vilaxoán e Rubiáns. Nun recuncho esquecido da
antiga igrexa de San Pedro, desenterrou un pergamiño enigmático, cuxas palabras
desvanecían baixo o peso dos séculos. Narraba a historia dun coro de mulleres
cuxas voces se apagaran no século XVII tras entoar unha derradeira cantiga
fronte ao mar embravecido... unha cantiga sen letra, un baleiro sonoro cargado
de presaxio.
Unha
anciá menciñeira, cuxos ollos parecían conter a sabedoría das montañas e o
murmurio do vento, confirmou os seus temores con palabras cargadas dunha aura
sinistra. As antigas cantareiras, revelou, non eran meras artistas: eran
depositarias de melodías perigosas, herdeiras dun legado ancestral transmitido
polas mouras, mulleres que posuían un coñecemento prohibido dos camiños que
entrelazan o noso mundo co reino das sombras. Algunhas das súas cantigas podían
desatar tormentas furiosas, outras tiñan o poder de curar as feridas máis
profundas ou de inflixir un dano invisible. Pero había unha, murmurou a anciá
cunha voz que semellaba o crepitar das ramas secas, unha que tiña a capacidade
de abrir un portal inestable entre a realidade e o reino dos espíritos, un son
que podía desatar forzas que a mente humana apenas podía comprender.
Na
noite máxica de San Xoán, cando o aire vibraba con enerxías primordiais e o veo
entre os mundos se facía máis delgado, don Antón ascendeu ao outeiro do Castro Alobre,
levando consigo unha gravadora antiga, coa esperanza de aprisionar aquel
eludido espectro sonoro. Ás dúas da madrugada, baixo un ceo ateigado de
estrelas silenciosas e entre as pedras milenarias que aínda gardaban ecos de
rituais esquecidos, unha melodía comezou a tecerse no aire. Eran voces
femininas entrelazadas nunha harmonía sobrenatural, un canto de beleza
arrepiante que non parecía pertencer a este tempo, unha resonancia que vibraba
nos ósos e axitaba a alma. De súpeto, un frío intenso envolveu o outeiro, e un
fume negro e denso comezou a emanar da gravadora, devorando os seus mecanismos
internos como se unha forza invisible a consumirse.
Ao
día seguinte, don Antón foi atopado na praia da Concha, o corpo cuberto de area
fría e a mirada fixa nun horizonte baleiro. Nos seus beizos murmuraba unha única
frase, unha confesión que conxelaba o sangue:
-
“Non debía escoitala... pero era fermosa... tan fermosa que doe
ata a alma...”
Desde
aquela noite fatídica, cada ano, cando a lúa nova proxecta sombras alongadas
sobre a terra e o silencio se volve máis denso, os veciños aseguran avistar
figuras esguías de mulleres nos campos que rodean a misteriosa illa de Cortegada.
Mulleres de ollos pechados e labios en movemento imperceptible, como se aínda
estivesen presas na eterna execución daquela cantiga sen fin... ata que alguén,
por ignorancia ou por unha curiosidade fatal, se atreve a interromper o seu
ritual silencioso. Porque, din os que lembran as antigas historias, quen se
atreve a perturbar a súa música espectral... desaparece sen deixar rastro,
engulido polo silencio eterno das fillas da moura.
E así,
entre as néboas que ascenden do océano e os recordos que se aferran ao vento
como pantasmas sonoras, entre a forza indómita do mar e a quietude enigmática
do monte, a Cantiga da Moura continúa viva. Unha melodía invisible, carente de
palabras pero cargada dun poder que transcende a comprensión, pertencente ás
herdeiras do misterio, ás cantareiras que nunca morreron de verdade... só
cruzaron o limiar cara a un reino onde a música se converte en memoria eterna e
a maxia habita no corazón do silencio.
SEGUNDO PREMIO: Juan José Mateus Meixús (de Vilanova de Arousa)
A CASA VELLA DE ROQUE
En Galicia hai moitas casas de antepasados, illadas en pequenas
aldeas que quedaron abandonadas. Casas das que algunhas, din por aí, que están
embruxadas ou posuídas por aqueles que foran os seus habitantes. Tal é o conto,
que a maioría das persoas nin as queren mercar, e nin sequera entrar nelas. A
verdade é que como en Galicia sempre se dixo, “habelas hailas” pois vivimos coa
inquietude de que poida ser certo.
Roque era un home de cincuenta anos que vivía nunha pequena aldea.
Unha aldea apenas habitada nas aforas de Ourense. Estaba solteiro. Os seus pais
morreran xa facía anos. El quedara ao cargo dun tío tamén solteiro, que non
tardou moito en finar detrás dos seus pais. A casa na que vivía, fora xa dos
seus avós, logo dos seus pais e agora como era único fillo pasara a ser del. Aínda
que a casa era moi antiga, os seus pais restaurarana para poder vivir nela
comodamente. Tiña un soto e dous andares, ademais dunha horta ben xeitosa onde Roque
cultivaba as súas propias legumes. Tamén tiña un galiñeiro cunhas cantas
galiñas e un canciño de raza pequena que lle facía moita compaña ao noso
protagonista.
Na aldea vivían moi poucos veciños. A maioría eran xa maiores. Había
so oito nenos de idade escolar, entre sete e doce anos. Alí xa facía moito que
cerrara a escola, pero un autobús pagado polo concello viña recoller os nenos
para levalos ao colexio da vila máis próxima.
Os poucos veciños que había non falaban moito con Roque, pois
parecíalles un home raro, de poucas palabras. E el tampouco lles entraba en
conversa cando os vía pola rúa.
A súa casa era a última da estrada. Despois xa seguía un monte ben
frondoso, con moitas árbores.
Roque aínda que tiña o carné de conducir, xamais andara en coche. Nin
sequera en vida dos seus pais e do seu tío. Cando tiña necesidade de viaxar a
algún lado, chamaba un taxi.
No primeiro andar da casa había unha cociña, un cuarto onde
durmiran os pais de Roque, unha pequena sala de estar e un cuarto de baño. Logo
había ao saír da cociña cara un lado, unhas escaleiras de madeira antigas para
subir ao segundo andar, que mesmo rechiaban ao pisar nelas. Enriba tiña a casa
tres cuartos, un baño e un salón que nunca se usaba. Para baixar ao soto, ían
por dentro da casa. Tiñan unha porta ao lado do cuarto, que conducía a unhas
escaleiras pequenas e estreitas que daban a el. Alí no soto non había máis ca
utensilios moi vellos, que foron quedando no esquecemento. Por iso, Roque nunca
baixaba. Tíñao como esquecido.
Eran as tres da mañá. Roque durmía plenamente. A choiva caía con
forza. O forte vento invernal, sacudía as árbores e facía ruxir as súas
frondosas ramas unhas contra outras. O ruído que facían daba un pouco de medo. Pero
el xa estaba acostumado, por iso é que o ruído das árbores e da choiva non lle
quitaban o sono.
De súpeto comezou a soar un ruído. Eran como golpes, como se alguén
petara na porta de entrada da casa con moita forza. Soaban con tanta forza, que
Roque espertou sobresaltado. Ergueuse da cama. Prendeu a luz. Correndo baixou
as escaleiras cara a porta de entrada, pensando que alguén estaba mallando
nela. Abriu a porta á presa, pero non... non había ninguén alí fóra. Só moita
choiva e o vento soprando con forza. Roque cerrou a porta. Mentres os golpes
seguían soando. Non entendía nada. Que eran eses golpes?... de onde saían?...
quedou por un momento quieto, mirando para todos os lados. Parecía como se
tivera o corpo adormecido, as pernas aínda que quería andar non lle obedecían. De
súpeto, os golpes deixaron de soar. Roque que estaba alí espetado de pe ao lado
da porta, como se estivese durmindo un pequeno sono, volveu en si. Sen lembrar
moito o que lle acababa de acontecer, subiu de novo ao seu cuarto e deitouse a
durmir.
Logo amenceu un novo día. Aínda que non chovía, estaba nubrado. Roque
como cada mañá ergueuse da cama, vestiuse e baixou á cociña a tomar un café. Lembraba
algo do que lle acontecera de noite, pero non tiña a certeza de se só fora un
soño ou unha realidade. Por iso, non o tivo moito en conta. Chamou polo canciño
que durmía abaixo na cociña, para darlle a súa ración de penso mentres el
tomaba o café. Despois diso, saíu como cada mañá a acomodar as galiñas e
recoller os ovos. Enseguida chegou tarde. Roque pola tarde, saía a dar unha
volta polo rueiro co canciño. Era pequeno pero moi listo. Cando ía andando pola
estrada encontrouse cos nenos do pobo. Levaban unha pelota. Ían xogar sempre o
fútbol ao lado da casa do noso protagonista. Pois alí, apenas chegaban os
coches, evidentemente porque remataba a estrada. E era unha zona segura para
xogar. Eles tampouco falaban con Roque. Os seus pais contábanlle historias
raras metendo a Roque no medio e os nenos tiñan medo del.
Non tardou moito en vir de volta. Pois gustábanlle os meniños, por
iso comprou na tenda da aldea unha lambetadas e tornou a presa, para así
facerse o amigo e ver se lle perdían o medo.
Así o fixo, entrou na casa. Pero o día estaba gris e de súpeto
comezaron a caer unhas pingas de auga grosa. Roque apresurouse á porta e saíu fóra.
Os nenos andaban á procura dun pequeno refuxio para non se mollar. Chamou por
eles para que entraran na súa casa, ao seu carón estaba o canciño movendo o
rabo mirando para eles. Os nenos atenderon a chamada con desconfianza e medo. Pero
el faloulles con tanta tenrura, que accederon a entrar e así refuxiarse da
choiva. Unha vez dentro de casa. Sentaron todos na cociña, xunta con Rambiño
que así se chamaba o canciño. Roque botoulle a man á bolsa das lambetadas e
ofreceullas aos nenos. Os neniños déronse de conta que aquel home non era tan
raro como lle dicían seus pais. Logo deixou de chover. Os nenos déronlle as
grazas a Roque e volveron contentos á rúa para seguir xogando á pelota.
Chegou a noite. Aínda que o día estivera gris e de vez en cando
chovera, a noite parecía estar despexada. Había ocos no ceo polos cales se
deixaba ver algunha estrela. Roque non era dos que se deitaba cedo. Pois miraba
o televisor na sala, ás veces, ata a media noite.
De novo, eses ruídos espertan a Roque, á mesma hora que a noite
pasada. O home torna a levantarse sobresaltado. Pero agora eran algo máis
fortes, viña de todas as partes da casa, e enriba as luces que tiña presas,
escintilaban, acendéndose e apagándose soas. Roque botou as mans á cabeza. Pois
os ruídos eran tan fortes que mesmo o facían tolear. Correu cada curruncho da
casa na busca de que era o que estaba a acontecer. A cabeza doíalle do
semellante barullo. Nunca na súa vida escoitara nada parecido. Era algo que non
parecía deste mundo, toleaba a calquera. Rambiño andaba a ouvear a carón del. Pois,
a el tamén lle facía moito dano ese son tan forte e estrano.
O ruído non cesaba. Roque xa non podía máis. Despois de tanto
buscar a razón do que estaba a acontecer. Caeu de xeonllos no segundo andar na
casa e esvaeceuse no chan.
Espertou onde esvaecera.. Rambiño estaba ao seu carón. Xa
amencera, eran as oito e media da mañá. Roque ergueuse do chan. Xa non lle doía
a cabeza, pero non se atopaba moi ben.
Rambiño comezou a dar pinchos cheo de felicidade de ver a Roque
esperto. Esta vez o noso protagonista lembrábase de todo o que lle acontecera. Por
iso foi que fixo a maleta. Soltou as galiñas pola horta. Colleu todos os cartos
que tiña na casa agochados na cociña. Meteu o canciño nun “transportín” que
usaba cando o levaba ao veterinario, chamou un taxi e foise da casa e tamén da
aldea. Roque deuse de conta que o que estaba a acontecer na súa casa non era
deste mundo. Foi por iso que decidiu marchar sen dubidalo.
Dende aquela ninguén da aldea soubo nada máis del. Tampouco lle
deron moita importancia. Pois ninguén falaba con Roque. Só o taberneiro e pouco
máis.
Na casa hai un cartel grande dunha axencia que pon: “véndese”. E os únicos que andan por alí son os nenos cando van xogar á pelota. E ollan para ela a ver se ven a Roque e se lles volvera a dar lambetadas, como aquel día que o pasaran tan ben con el dentro da cociña ata que parou de chover. Só eles botaban ao noso protagonista de menos. É o que ten a inocencia e o bo corazón dos meniños.
TERCEIRO PREMIO: Luis González Bravo (de Vilagarcía de Arousa)
OS INSECTOS DOS MEUS XOGOS
Na miña adolescencia
os insectos significaron unha valiosas lección de zooloxía. O insólito e
atraente mundo dos invertebrados espertaba en min unha curiosidade inusitada.
Absorto, víaos andar polo chan articulando as múltiples patiñas, movendo as
antenas, bulir asustados, rubir polas paredes... Asemade, distraíame cos voos
erráticos dos insectos voadores que me deixaban aloulado ao oír aqueles agudos
asubíos que emitían, como se de avións supersónicos se tratara. Abellas,
abellóns, moscas, moscóns, mosquitos, cabaliños do demo, estes últimos forman
parte da fauna dos ríos, e as súas ás son como as aspas dos helicópteros.
Ademais, sentía interese por saber en que lugares habitaban, o seus costumes, o
que comían, como aniñaban e trataban as larvas, en definitiva, como vivían.
Nunca tiven medo a collelos, tampouco me provocaban noxo, agás as arañas,
porque dicían os entendidos que algunhas resultaban velenosas e se che picaban
podían causarche fortes dores.
Ao chegar a primavera,
en plena floración, saía a campo aberto cun ganapán para capturar bolboretas.
Corría tras delas como un desposuído, e ao se pousaren para chuchar nas flores,
detíñame sostendo a respiración e paseniño, moi paseniño, ía cara elas co
ganapán disposto, e cando as tiña a xeito...zas!, lanzáballes a rede por riba,
quedando atrapadas dentro dela, batendo as ás desesperadamente. Despois, con
tento, introducía a man atinando atrapalas entre os meus dedos. Procuraba ter
moito coidado de non mancarlles as ás nin raspar a cubrición escamada das
mesmas. Como queira que lograra coller un bo número delas e algunhas moi
vistosas, ocorréuseme coleccionalas. Para que no proceso non tiveran que
sufrir, pois cumpría espichalas co alfinete; primeiro botáballes alcol pola
cabeza, así morrían ao instante. Unha vez mortas, prendíaas polo abdome coas ás
estendidas sobre un cartón ríxido a xeito de soporte. Sen sentir morbosidade,
dado que a vida das bolboretas é efémera, debo admitir, que me satisfacía velas
meticulosamente expostas nun artesanal cadro
que colgaba na parede do meu dormitorio. Consideraba esta artística
obriña como un fermoso trofeo de caza do que me sentía orgullosamente
satisfeito.
No tempo do verán as
verdes campiñas ateigábanse de grilos e saltóns, Nas cálidas noites escoitábase
a coro o perturbador "cri-cri-cri" dos grilos furando o escuro
silencio. Naquelas mañás de lecer, ía á procura destes cantaruxeiros insectos.
Anicábame debruzado coa orella a rentes do verde chan co fin de percibir a
frecuencia sonora entre as herbas, e con elo, atinar co burato do seu agocho.
Ao atopar o orificio destes ortópteros, simultaneamente paraban de cantar.
Logo, metía ata o fondo do burato unha palla longa á que facía xirar insistentemente
para causarlles cóxegas. Deste xeito, se se encontraba dentro o bichiño, este
saía a fume de carozo, polo que tiña que andar presto para botarlle a man na
fuga.
Os grilos son de cor
marrón a negro, con hábitos noitébregos, Polo día saen do niño e fregan as súas
ás unhas contra as outras, chamando polas femias. Os machos son un pouco máis
grandes cás femias e nas ás amosan unha figura semellando a letra "P"
Nosoutros aos machos chamabámoslles "príncipes", por aquelo da
"P", sendo os preferidos porque estes cantaban.
Os grilos apreixados
metíaos dentro dunha lata baleira dos envases dos alimentos, á que lle facía
múltiples buratiños para que respirasen, Neses recipientes botáballes follas de
trevo, leituga e outras herbas para a súa mantenza. Co tempo descubrín que
mellor era metelos nos tarros de cristal cun respiradoiro na tapa, con elo
conseguía estar véndoos de seguido.
Aqueles frascos
agocheinos sen consentimento paterno no cuarto dos trastes, pese a que a miña
nai negábase a que os tivera na casa. Lémbrome dunha noite de agosto, estabamos
durmindo, cando de súpeto, comezaron os cantaríns grilos a dar a cacofónica
serenata. Como se fose un toque de diana, erguémonos todos alporizados da cama,
principalmente os meus pais e os meus irmáns que non sabían que con nós vivían
inquilinos tan ruidosos. A conmoción foi tal, que o meu pai anoxado mandoume
soltar aos ditosos insectos que tiña ao meu coidado e que lles dera tanto
agarimo e hospitalidade. Aínda parece que me estou vendo saíndo en pixama da
miña casa a altas horas da noite para ceibalos no medio da escuridade, sufrindo
mágoa por desprenderme dos mansos bichiños que tan bos momentos me fixeron
pasar.
Debo salientar que
dentro do mundo dos insectos hai un especial co que máis gocei: a vacaloura. Escaravellos
que aniñan, entre outros, nos carballos e que nalgunhas partes de Galicia
chámanlles escornabois. Son da familia dos coleópteros; os machos miden de 5 a
9 cm. e están provistos de dous cornos semellantes aos dos cervos, polo que
tamén se lles chaman cervos voadores. As femias son máis pequenas e menos
vistosas, Os meses propicios para velos son de xuño a agosto. Habitan nos
carballos, castiñeiros, en arborado de folla caduca; medrando alimentados coa
madeira branda botada a perder. Sempre me fascinou contemplalos, saír dos
buratos dos troncos vellos onde aniñan e fan galerías. Para collelos cos dedos
había que ter certa habilidade para que non chos pillaran cos seus cornos
aguzados. Esas mandíbulas son a súa arma defensora dotadas dunha forza insospeitada.
Ao principio metíaos
nunha caixiña. Por ignorancia, alimentábaos con todo tipo de herbas, igual que
facía cos grilos; observando que ao pouco ían morrendo, polo que sospeitei que
era debido ao alimento. Nunha ocasión tirei unha vacaloura morta na horta, e ao
día seguinte apareceu ateigada de formigas que a devoraban dentro do abdome,
cabeza e tórax. Ao cabo de tres días máis ou menos, desapareceran as formigas.
Pasmado comprobei aquel corpo inerte da vacaloura. Quedara totalmente
limpo da masa carnosa!. As mandíbulas
das condenadas formigas deran boa conta do bicho, deixando só intacta a cuncha
exterior, como un excelente traballo de taxidermia. Esta coiraza protectora da
vacaloura inspiroume a disección das mesmas empregando este sinxelo sistema. E
pensei: se os humanos tiveramos como as vacalouras unha envoltura dura, despois
de mortos permaneceríamos coa mesma aparencia de cando estabamos cheos de vida,
e os nosos seres queridos poderían vernos sempre tal e como fomos.
Con aquela cuncha
baleira déuseme por enchela por dentro de algodón mollado con alcol para que
tivese consistencia, e ao mesmo tempo, o choio quedara máis aséptico. Deste
xeito, collería peso e non se deformaría nin rompería a feitura. Así o fixen,
despois de encher cos algodóns as concavidades xa exentas de carne, e de
seguido, apeguei con cola a cabeza co tronco, separando cornos e antenas para
darlle un aspecto de postura natural. Dos formigueiros fun obtendo cunchas de
vacalouras mortas, ata conseguir facerme con tres robustos machos e unha femia,
conxunto que apeguei con esmero a un tronco dunha póla de carballo, colocando a
femia no centro e aos tres machos escorneando en suposta pelexa. Como remate
deille unha man de verniz incoloro. Non podía combinar mellor a composición
creativa acadada, polo que debaixo fixei un carteliño no que se lía o nome
zoolóxico: "Lucanus Cervus". A verdade é que non o cría cando con
atención examinaba aquela orixinal escultura , na que se representaba con
autenticidade a un grupo de vacalouras. Sentíame moi orgulloso das miñas
aptitudes creativas nos eidos da arte plástica. En realidade o choio gustou a
cantos o chegaron ver. Tanto se entusiasmou a miña nai cando o tivo nas mans,
que mandou colocalo no andel do aparador do salón. Aínda recordo as conversas
das amigables visitas dos veciños ao ver tan rechamante ornamento.
- Carmen, qué detalle tan bonito y original tienes ahí, encima del
mueble. En dónde lo compraste...?
- Lo hizo mi hijo . Es cierto que es bonito. La verdad sea dicha, quedó precioso!.
-Carmen, debo reconocer que tienes un artista en casa.
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
Ao remate deste relato que describe unha fase de acontecementos vividos na miña pubertade, non quixera terminar, sen antes manifestar unha concluínte reflexión persoal sobre a época que me tocou vivir. Tempos aqueles de moitas carencias .Daquela, non tiñamos ordenadores, "tablets", videoxogos, nin outros aparellos de avanzada tecnoloxía. Para os nosos xogos usabamos a imaxinación, improvisabamos xoguetes con calquera cousa quer atopabamos e que a faciamos servible para as nosas solaces tempadas de lecer. Os mociños de entón exploramos montes, ribeiras dos ríos e mares. Non había curruncho da nosa contorna que non coñeceramos, que non souberamos o que nos podía ofrecer. Polos invernos, ao abeiro das pertinaces choivas, fixemos de actores teatrais representando papeis de personaxes históricos. Encarnamos aos heroes en mil batallas, en "estudios naturais". Corriamos sen descanso, brincabamos felices ata pórse o sol, sendo a cama o moble reparador dos nosos exhaustos corpos. Conviviamos felices nun mundo de privacións; máis pobre, si, e con menos desenvolvemento que o de agora, pero moito máis rico en humanidade e en autenticidade. Adquirimos valores imperecedoiros que nos forxaron positivamente de por vida e nos fixeron asisados, sensibles e creativos ante estes aires de fanatismo e culto a un materialismo consumista que, por desgracia experimenta a sociedade actual.
A Subdirectora Xeral de Planificación e Dinamización Lingüística, da Secretaría Xeral da Lingua, María Coutinho presidirá o acto de entrega de premios, na compaña de representantes da Mesa das Verbas e do Centro Comercial Arousa e co seguinte guión:
16 DE MAIO DE 2025 - 18:00 H. SALA MULTIDISCIPLINAR DO CENTRO COMERCIAL AROUSA
1.- Saúdo e acollida por parte do Director do Centro Comercial Arousa.
2.- Palabras da Sra. Subdirectora Xeral, en representación da Secretaría Xeral da Lingua.
3.- Unha peza por parte do grupo de pandereteiras.
4.- Entrega de premios: 3º) Fai entrega o Director do CCA, 2º) Vicepresidente da MESAverbas, 1º) Subdirectora Xeral.
5.- Lectura dun anaco do relato premiado co primeiro premio.
6.- Actuación das pandereteiras.
No acto distribuiranse os boletíns da Mesa das Verbas, o núm. 69 de MEDULIO, nunha edición especial co motivo desta xornada literaria das Letras Galegas.
